Cause-and Effect Diagram (Fishbone Diagram) ผังวิเคราะห์เหตุและผล (ผังก้างปลาแสดงเหตุและผล)

          “ผังวิเคราะห์เหตุและผล”เป็นผังที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างผล(ปัญหาที่เราต้องการแก้ไข)กับสาเหตุที่เป็นไปได้ทั้งหมด เนื่องจากผังนี้มีลักษณะคล้ายก้างปลา ดังนั้นหลายคนจึงเรียกว่า”ผังก้างปลาแสดงเหตุและผล”ซึ่งสื่อความหมายได้ดีเช่นกัน “ผังวิเคราะห์เหตุและผล”เป็นเครื่องมือมาตรฐานของการบริหารคุณภาพที่ใช้ในการแก้ไขปัญหาของกระบวนการ

          คาโอรุ อิชิกาวา (Kaoru Ishikawa) ผู้เชี่ยวชาญการบริหารคุณภาพชาวญี่ปุ่น เป็นผู้คิดค้นและพัฒนาเครื่องมือนี้ตั้งแต่ช่วงต้นของค.ศ.1960 ดังนั้นบางคนจึงให้เกียรติและเรียกผังชนิดนี้ว่า”ผังอิชิกาวา”(Ishikawa Diagram)